Ыстамбұлда АЭС-тің артықшылықтары талқыланды
2-4 шілде аралығында «Атамекен» ҰКП өкілдері Ыстамбұлда өткен «Nuclear Energy as a part of Central Asia's Energy Mix» халықаралық форумына қатысты. Бұл энергетикалық қоғамдастық үшін маңызды оқиға болғанын атап өткен жөн.
«Атамекен» ҰКП Басқарма төрағасының орынбасары Гүлнәр Бижанова панельдік сессияда сөйлеген сөзінде көміртегі бейтараптығы жағдайында атом энергетикасын дамытудың маңыздылығы туралы айтты. Сондай-ақ, спикер қазіргі таңда Қазақстан тап болып отырған электр қуатының тапшылығын жабу қажеттігін айтты.
Тұрақты және сенімді электрмен жабдықтауды қамтамасыз етудегі атом энергетикасының шешуші рөлін «Атамекен» ҰКП басқарушы директоры Жақып Хайрушев те тілге тиек етті. Айта кету керек, Қазақстан 1973 жылы әлемдегі алғашқы БН-350 реакторын орнатқан мемлекет. Бүгінгі таңда халықаралық нарықтағы қиындықтар мен бәсекелестікке қарамастан, аталмыш саланың дамуы Қазақстанның экономикасы мен энергетикасы үшін басымдық болып қала бермек.
.jpeg)
Бұл оқиғалар аймақтағы ядролық энергетикалық интеграцияның және климаттың өзгеруімен күресудегі жаһандық күш-жігердің маңыздылығын көрсетеді. ҚР ҰКП отандық энергетикалық тәуелсіздікті нығайту мақсатында осы бағыттағы бизнесті қолдауға ниетті. Атом энергиясын пайдаланудың қандай артықшылықтары бар және олардың қазіргі әлемдегі маңызы қандай?
Экологиялық артықшылығы
АЭС өнеркәсіптік ауқымда электр энергиясын өндірудің ең экологиялық таза тәсілі болып табылады.
Халықаралық энергетикалық агенттіктің (ХЭА) мәліметі бойынша, көмірге негізделген 1 ГВт-ты атом энергиясына ауыстыру CO₂ шығарындыларын жылына 5,9 миллион тоннаға, ал газ негізіндегі өндірісті 2,7 миллион тоннаға азайтуға мүмкіндік береді.
Атом энергиясы атмосфераны ластамайды және парниктік газдарды шығармайды.
Бұл артықшылық біздің еліміз бірнеше жыл бұрын жариялаған Қазақстанның 2060 жылға қарай көміртегі бейтараптығына қол жеткізу жөніндегі міндеттемесіне де сәйкес келеді.
Экономикалық артықшылығы
Үлкен көлемдегі энергияны өндіру үшін қажет уран мөлшері көмір немесе газбен салыстырғанда айтарлықтай аз, бұл отын шығынын азайтады. Ядролық отынға қолданылатын 4%-ға дейін байытылған 1 кг уран толық жанған кезде шамамен 100 тонна жоғары сапалы көмірді немесе 60 тонна мұнайды жағуға тең энергия бөледі.
Атом энергетикасы да аз қалдықты электр энергиясын өндіру болып табылады. АҚШ Энергетика министрлігі атап өткендей, американдық атом электр станцияларынан 60 жылдан астам пайдаланылған барлық ядролық отын 9 метрге дейінгі тереңдіктегі футбол алаңына сыюы әбден мүмкін.
Ұзақ қызмет ету мерзімі
Атом электр станциялары 60-тан 80 жылға дейін ұзақ жұмыс істейді, бұл бастапқы инвестицияларды ұзақ мерзімді перспективаға тиімді таратуға мүмкіндік береді.
Технологиялық артықшылықтар
- Үздіксіз энергия өндірісі. АЭС ауа райы жағдайына байланысты күн немесе жел электр станциялары сияқты жаңартылатын көздерден ерекшеленетін бірегей энергия көзі болып табылады.
- Заманауи қауіпсіздік жүйелері. Заманауи АЭС көптеген қауіпсіздік жүйелерімен, соның ішінде белсенді және пассивті салқындату жүйелерімен жабдықталған. Олар тіпті төтенше жағдайларда станцияның қауіпсіз жұмысын қамтамасыз етеді.
- Пайдаланылған отынды кәдеге жарату және қайта өңдеу. Пайдаланылған ядролық отынды кәдеге жарату және қайта өңдеу технологиялары үнемі жетілдірілуде. Мысалы, Франция мен Ресейде пайдаланылған отынның едәуір бөлігі қайта өңделіп пайдаланылады. Бұл радиоактивті қалдықтардың көлемін азайтады және ресурстарды пайдалану тиімділігін арттырады.
Әлеуметтік және саяси аспектілері
- Жұмыс орнын құру. АЭС салу және пайдалану жоғары технологиялар саласында да, құрылыста, техникалық қызмет көрсетуде және басқаруда да айтарлықтай жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді.
АЭС құрылысының жобасы шағын және орта бизнесті қолдау және жаңа жұмыс орындарын құру тұрғысынан тартымды болып табылады (құрылыс кезеңінде кемінде 10 000 уақытша жұмыс орны, пайдалану кезеңінде 2 000 тұрақты жұмыс орны).
Мұндай жобалар бойынша құрылыс жоспарына сәйкес қосымша жолдар, электр желілерін тарту, Балқаш көліндегі туристік-курорттық аймақтарды дамыту, Қазақстанда шығарылатын қосалқы бөлшектер мен жинақтауыштарды жеткізу жұмыстары жүргізілмек.
Жобалық, геологиялық және басқа да инженерлік іздестіру жұмыстары жүргізіліп, оған қазақстандық ұйымдар тартылады.
- Энергетикалық тәуелсіздік. АЭС импорттық көмірсутектерге тәуелділікті және әлемдік нарықтағы баға ауытқуларына осалдықты азайту арқылы мемлекеттердің энергетикалық тәуелсіздігіне ықпал ете алады.
Пікір қалдыру:
Пікірлер: