2024 жылғы желтоқсан – 2025 жылғы ақпан айларында Қазақстанда кәсіпкерлер палаталарының өңірлік кеңестеріне сайлау өтеді. Осы жылдан бастап өңірлік кеңеске әрбір салалық кеңестен екі үміткер және  мен аккредиттелген қауымдастықтардан бір үміткер ұсынатын болады.

Алматы қаласының кәсіпкерлер палатасы жанынан 10 салалық кеңес жұмысын атқаруда:

• Салалық туризм кеңесі;
• Креативті индустриялар және ІТ бойынша салалық кеңес;
• Логистика және сауда салалық кеңесі;
• Таза өндіріс бойынша салалық кеңес;
• Инфрақұрылымдық дамудың салалық кеңесі;
• Салалық құрылыс кеңесі;
• Микро және шағын бизнесті дамыту жөніндегі салалық кеңес;
• Білім беру және денсаулық сақтау бойынша салалық кеңес;
• Қаржы институттарының салалық кеңесі;
• Салааралық іскер әйелдер кеңесі.

Ережеге сәйкес әр салалық кеңесте 13 мүшеден кем болмауы тиіс. Олардың басты міндеті - жергілікті атқарушы органдармен тиімді өзара іс-қимылды ұйымдастыру, өңіраралық және ведомствоаралық үйлестіру, салалық сараптаманы біріктіру және бизнес құқықтарын қорғау болып табылады. Яғни, салалық кеңестерге ең белсенді, бастамашыл кәсіпкерлер кіреді. Олардың көпшілігі одақтардың, бірлестіктердің немесе қауымдастықтардың өкілдері болып табылады, депутаттар мен қаланың қоғамдық кеңесінің мүшелері бар.

Өңірлік кеңестерінің рөлі

Биылдан бастап өңірлік кеңеске әрбір салалық кеңестен екі үміткер және аккредиттелген қауымдастықтардың әр қайсысынан бір-бір үміткер ұсынылатын болады. Бұл тәртіп өз аймақтарындағы процестерге нақты әсер ететін қатысушы адамдарға бағытталған. Осылайша, салалық және өңірлік кеңестер жүйесі билік пен бизнестің тиімді өзара іс-қимылын, сондай-ақ әрбір өңірдің өзгермелі экономикалық жағдайлары мен қажеттіліктеріне неғұрлым икемді және жедел реакцияны қамтамасыз ете отырып, Қазақстан өңірлерін дамыту экожүйесінің маңызды бөлігіне айналады.

«Салалық және өңірлік кеңестердің құрылымдарын құру әрбір өңірдің ерекшелігін есепке алу және нақты аумақтардың басымдықтарына сәйкес құзыреттер құру қажеттілігімен негізделген мақсатты қадам болды. Мысалы, Алматыда дамудың негізгі бағыттарының бірі - туризм және осы секторға байланысты мәселелерді тиімді шешу үшін өңірлік кеңестің туризм басқармасымен белсенді өзара іс-қимыл жасауы қажет. Мұндай ынтымақтастық стратегиялық және операциялық мәселелерді тиімді шешуге мүмкіндік береді, бұл саланың өсуіне және дамуына ықпалын тигізеді», - деп Алматыға жұмыс сапары барысында атап өтті «Атамекен» ҰКП Төралқа төрағасы Райымбек Баталов.

Өңірлік кеңес Кәсіпкерлер палатасы жанындағы бақылау органы болып табылады. Құрамы 4 жылға сайланады. Оның өкілеттігіне палаталардың жұмыс жоспарларын қалыптастыруға қатысу, басшының есептерін тыңдау, республикалық деңгейде кәсіпкерлердің проблемаларын шешу жөнінде ұсыныстар қалыптастыру кіреді.

Үміткерлерді тіркеу жүзеге қалай асырылады?

Үміткерлерді тіркеу туралы өтініштерді кәсіпкерлер палатасының сайлау комиссиясы қарайды. Бұл комиссия сонымен қатар үміткерлердің белгіленген талаптарға сәйкестігін тексереді. Сонымен қатар, маңызды мәселе - бірнеше салалық кеңестердің мүшесі болып табылатын салалық кеңестің мүшесі өз кандидатурасын тек біреуінен ұсына алады. Ол үшін ол кем дегенде бір ай кеңес мүшесі болуы тиіс.

«Биыл қаламыздың бірнеше салалық кеңестерінің құрамы жаңартылды. Қазан айынан бастап дайындық жұмыстары жүргізілуде, барлық салалық кеңестер кезекті отырыстар барысында қажетті түсіндіру жұмыстарын жүргізді. Үміткерлерге дауыс беру 2024 жылдың желтоқсан айының соңы - 2025 жылдың ақпан айын қоса алғанда жүргізіледі. Сондай-ақ, үміткерлер неліктен тең ұсынылатынын айта кетейін. Бұрмаланбау үшін. Яғни, егер өңірлік кеңестің құрамын белгілі бір сала өкілдерінің көпшілігі қалыптастырса, онда басқа салаларда жұмыс істейтін кәсіпкерлердің мәселелері мен проблемаларына аз көңіл бөлінер еді. Яғни, әрбір салалық немесе аудандық кеңес өкілдерінің өңірлік құрамда тең қатысуы кәсіпкерлерден түсетін мәселелердің тең, толық, объективті қаралуын қамтамасыз етеді», - деп түсіндірді Алматы қаласы «Атамекен» ӨКП директорының орынбасары Жанна Мырзақұлова.

Дауыс беру процесі және кворум

Тиісті салалық кеңесте сайлау өткізу үшін мүшелерінің жалпы санының үштен екісін құрайтын кворум қажет. Бұл сайлаудың кәсіпкерлердің белсенді қатысуымен өткізілуін қамтамасыз етеді, дауыс берудің олардың заңдылығы мен ашықтығын арттырады. Дауыс беру тәртібінің екі жолы қарастырылған: ашық және құпия түрлері қолданылады. Республика бойынша сайлау 2024 жылғы желтоқсан - 2025 жылғы ақпан айларында өтеді. Алматыда дауыс беру қаңтар айына жоспарланды. Әрбір салалық кеңес мүшелері өз таңдауын «Атамекен» өңірлік палатасының алаңында жасай алады. Бұл дауыс беру жолы сайлау жәшігін орнатуды және бюллетеньдерді толтыруды қамтиды. Сондай-ақ сырттай әдіс те қатар қолданылады. Онлайн қатысқан кезде дауыстар электрондық қосымша арқылы ескерілетін болады. Бұл дауыс берушілердің барынша толық қамтылуын қамтамасыз етеді.

Кәсіпкерлер палатасының өңірлік кеңестерін сайлау Қазақстанның кәсіпкерлік қоғамдастығын дамытудағы маңызды кезең болына кепіл. Олар өңірлік бизнестің мүдделерін республикалық деңгейде министрлер кабинеті мен Парламент пен Үкіметке жолдай алады. Процестің ашықтығы шешім қабылдау процесіне көбірек кәсіпкерлерді қатыстыруға мүмкіндік береді, бұл өз кезегінде елдегі бизнесті жүргізу жағдайларын жақсартуға ықпалын тигізері абзал.